تعریف صادرات کالا
فروش و انتقال کالاهای تولید شده از کشور مبدا به مقصد را، صادرات میگویند. انتقال کالایی صادرات نامیده میشود، که از راههای قانونی و گمرکی کشور صورت گرفته باشد و تمام تعرفهها و عوارض مربوط به آن پرداخت شده باشد. به اقدامات لازم جهت صادرات قطعی هوایی و تنظیم اظهارنامه صادر شده توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران، صادرات قانونی گویند.
انواع روش های صادرات
صادرات از نظر خروج کالا از کشور، به دو نوع تقسیم بندی میشود که در ادامه نام برده و تعریف خواهد شد:
1- صادرات قطعی (Outright Exportation)
صادرات انواع کالا به منظور مصرف یا فروش به سایر کشورها را، صادرات قطعی کالا میگویند. در صادرات از نوع قطعی، معمولا انتقال کالا از طریق تجار، بازارچههای مرزی، شرکتهای تعاونی و مرزنشینان صورت میگیرد. در صادرات قطعی برای محصولات و اجناس مورد نظر، گواهی صادراتی ثابت و قطعی صادر میگردد.
صادرات قطعی در حجم تجاری
به صادرات در مقادیر زیاد (بنا به تشخیص گمرک)، صادرات قطعی تجاری میگویند.
صادرات قطعی غیر تجاری
به صادرات در مقادیر کم ، به منظور بازاریابی، ارسال نمونه کالا، هدیه و یا سایر مصارف غیر تجاری گفته میشود، که عمدتا از طریق پست و یا همراه خود مسافر و یا بصورت فریت بار انجام میپذیرد.
2- صادرات موقت (Temporary Exportation)
صادرات انواع کالا، به منظور تعمیر یا شرکت در نمایشگاههای بینالمللی و نمایشگاههای داخلی را، صادرات موقت کالا میگویند. از جمله کالاهایی که به صورت موقت صادر میشود، میتوان به فرآوردههای غذایی مانند شیرینی و شکلات، قطعات الکترونیک و لوازم یدکی اشاره کرد، که در نمایشگاههای خارجی عرضه میشود. برای آن دسته از تجهیزات یا ماشین آلاتی که، امکان تعمیر آنها در داخل کشور وجود ندارد نیز، پس از بازگشت به کشور تشریفات صادرات موقت به کار گرفته میشود.
مزایای صادرات
1- کاهش هزینههای تولیدی
2- حفظ موقعیت رقابتی در بازارهای جهانی
3- افزایش و حفظ کیفیت محصولات تولید شده
4- افزایش تواناییها و مهارت کارکنان
5- افزایش سهم بازار هدف
6- افزایش سود به دست آمده
7- شناساندن برند خود در سطح جهانی
8- وارد کردن ارز خارجی به چرخه اقتصاد کشور
9- رقابت نمودن با بهترین برندهای خارجی
معایب صادرات
1- صادرات برای شرکت های کوچک و متوسط بسیار سخت و مشکل است.
2- تفاوت های فرهنگی در برخی از موارد مشکلات بزرگی را به وجود میآورد.
3- نبود دسترسی راحت به خدمات پس از فروش محصولات، یکی از دغدغههای کشورهای خارجی در استفاده از محصولات است.
مراحل صادرات کالا
- بازاریابی
- کسب مجوز صادرات
- تعیین قیمت صادراتی توسط کمیسیون نرخ گذاری
- صدور پروفرما (پرفورما سندی است که صادرکننده شرایط پیشنهادی خود را جهت صدور کالا به وارد کننده اعلام کند)
- تهیه، تدارک و بسته بندی
- دریافت گواهی بازرسی کالا
- صدور فاکتور و اخذ گواهی مبدا
- عقد قرارداد حمل و بیمه
- اظهار کالا به گمرک
- ارسال کالا
- دریافت واریز نامه
در ادامه به توضیح برخی از این مراحل پرداخته خواهد شد.
بازاریابی صادراتی
مهمترین گام در صادرات، نحوه بازاریابی صحیح است. بازاریابی صادرات، به معنای شناسایی بازارهای خارجی و پیدا نمودن روشهای نفوذ به آن است. تاجران و بازرگانان باید پیش از ورود به بازارهای خارجی و بین المللی، به خوبی با این روش آشنا شوند.
چگونگی صادرات کالا
دومین گام در توضیح نحوه صادرات کالا، صدور پیش فاکتور است. صادرکننده با شناسایی بازار مقصد و مراکزی که قصد فروش به آنها را دارد، پیش فاکتور را ارسال میکند.
تهیه و بستهبندی کالای صادراتی
مرحله سوم، خرید و بسته بندی کالای صادراتی است. بستهبندی یک مرحله مهم و ضروری در هر حمل و نقل بین المللی است. به منظور انتخاب شرایط بهینه حمل و نقل بین المللی، خدمت بسته بندی حرفهای جهت ایمنی کالاها بسیار توصیه میشود.
مشخص نمودن ارزش گمرکی
ارزش گمرکی، شامل هزینههای خرید کالا، باربری و افتتاح اعتبار میشود. به طور کلی اظهار کالا به گمرک، عقد قرارداد حمل و بیمه، گواهی بازرسی کالا، دریافت رسید فاکتور و گواهی ارسال کالا از جمله مواردی است که در این مرحله قرار میگیرد.
اخذ مجوز صادرات
یکی دیگر از مراحل مهم صادرات، اخذ مجوز از ارگانهای مربوطه است. روش اخذ مجوزهای لازم برای صادرات در رابطه با محصولات و کالاهای مختلف، در برخی مراحل متفاوت است. وزارت صنعت و معدن و تجارت، وزارت کشاورزی، وزارت بهداشت و سازمان ملی استاندارد، جز مهمترین ارگانهای صادر کننده مجوز هستند.
امروزه، قوانین و مقررات بسیار زیادی برای صادرات انواع مختلف محصولات وضع شده است که این قوانین و مقررات با توجه به کشور مبدا و مقصد نیز بسیار متفاوت خواهد بود. صادرکننده باید از تمام قوانین وضع شده آگاهی لازم را داشته باشد، تا بتواند به شکل صحیح و به نحو احسن صادرات کالای مورد نظر خود را داشته باشد.
مدارک لازم جهت صادرات کالا
جهت فعالیت در زمینه صادرات، نیاز به کسب آگاهی از مدارک مورد نیاز است. این مدارک عبارتند از:
1- کارت بازرگانی
2- مجوز صادرات
3- گواهی بهداشت و قرنطینه برای انواع کالا
4-گواهی استاندارد برای مواردی که کالا مشمول مقررات اجباری استاندارد صادرات است.
5- گواهی انرژی اتمی (گواهیهای مرسوم)
6- صورت عدلبندی Packing List،
7- شناسنامه فرش برای افرادی که اقدام به صادرات فرش دستبافت میکنند.